На людзей нападаць, забіваць не хадзіў,
Не хадзіў, куды ночкай ідуць цемнякі,
Празі дзяўчыну-красу я свой век загубіў,
Згінуў з ласкі паненкі, шляхоцкай дачкі.
Працаваў я у садзе у панскім вясной;
Вот раз неяк зграбаю сучкі ды пяю,
Глядзь, дачка майго пана стаіць прада мной!
Гладзіць зорка, ды слухае песьню маю.
Агароднік дасьціпны, я швэндаўся шмат;
Па дварох, па мясцох я багатых бываў,
І нагледзіўся там многа пекных дзяўчат,
А такой жа ні разу нідзе не відаў.
Бровы чорныя, стройна й прыгожа была.
Стала жутка, я песьні сваей не дапеў.
А яна?... што ж яна?... пастаяла, пайшла.
Яж за ею у сьлед, як шалёны, глядзеў.
Ня раз чуў на сяле ад сваіх маладзіц,
Што і сам я прыгож, на пагляд не брыдкі,
Як той сокал гляджу, круглаліц, белаліц,
Валасы нібы лён, сам ўвесь стройны такі.
Разыгралася сэрца зь вясёлай душой,
Но, як глянуў я тут на пакоі яе,
Засьвістаў і махнуў маладзецкай рукой,
Дый скарэй за мужыцкія думы свае.
А прыходзіла ж часта яна з той пары,
Пагуляць, паглядзець на работу маю,
І сьмяецца са мной, і крычыць: гавары,
Чаму неяк прыўныў і даўно не пяю.
Яж маўчў, ад чаго смуцен стаў, не кажу,
Галаву зівешу толькі на белую грудзь.
«Пазволь, яблынку я за цябе пасажу;
Ты умарыўся, пара, знаць, табе аддыхнуць». -
«Што ж такое, паненка, вазьмі, на, паўчысь
Памажы мужыку, папрацуй крыху й ты!»
Ды як брала рыдлёўку ў мяне сьмяючысь,
Тут пярсьцёнак убачыла мой залаты.
Ад пахмурнага дня вочы сталі цямней,
На губах, на шчаках разыгралася кроў.
«Што з табою, паненка? чаму на мяне
Непрыветна глядзіш, хмурыш чорную броў?» –
«Скуль узяў, скажы мне, ты пярсьцёнак такі?» –
«Скора будзеш старой, як усё будзеш знаць».
«Дай мне! я пагляджу, нізгаворны які!»
І за палец мяне ручкай беленькай хваць!..
Пацямнела ў вачох, душу кінула ў дрож,
Я даваў, не даваў ей зь пярсьцёнкам руку,
Дый прыпомніў тут, знаць, што і сам я прыгож,
І, ня знаю ўжо як, цмок паненку ў шчаку.
З таго часу зь ей шмат скаратаў я начэй,
Многа шчасьця зазнаў, ў ясны вочы глядзеў,
Расплятаў, заплятаў касу сьветлую ей,
Цалаваў, мілаваў, песьні родныя пеў.
Мігам лета прайшло, ночы сталі сьвяжэй,
Пад дзень шэрань, мароз пад нагамі скрыпыць.
Вот раз неяк скрадаўся ў пакоі я к ей,
Аж хтось, цап! і «зладзея дзяржы!» тут крычыць.
Так злавілі мяне, на дапрос прывялі;
Я стаяў і маўчаў, гаварыць не хацеў.
Красату з галавы вострай брытвай зьнясьлі,
І жалезны убор на нагох зазьвінеў.
Асьцябалі сьпіну і пагналі дружка
Ад радзімай старонкі у дальні краёк
На бяду і нуду. Знаць любіць не рука
Мужыкам, нам хамулам, ды панскіх дачок.
|
|
